Znaczenie odpowiedniego doboru żurawia w budownictwie
Świadomy wybór tak skomplikowanego urządzenia, jakim jest żuraw budowlany, wymaga wiedzy, doświadczenia i konsultacji z pracownikami. Na tej podstawie można wybrać sprzęt, który będzie nie tylko charakteryzował się określonymi parametrami pracy, ale też wyróżniać się będzie odpowiednią konstrukcją, zastosowanymi rodzajami zabezpieczeń i nowoczesnymi technologiami.
Kluczowe parametry przy wyborze żurawia
Wybierając właściwy sprzęt, warto mieć na uwadze dwa kluczowe parametry techniczne żurawia:
Maksymalny udźwig, czyli największą masę, jaką podczas pracy może podnieść żuraw budowlany, zachowując odpowiednią stateczność i spełniając wymogi bezpieczeństwa. Warto również pamiętać o tym, że wartość udźwigu zależy przede wszystkim od wysięgu urządzenia. Maksymalny udźwig powinien być większy niż masa transportowanych ładunków.
Zasięg żurawia - parametrem tym określa się odległość pomiędzy osią obrotu żurawia a osią (pionową), na której znajduje się hak nośny. Wybierając odpowiedni żuraw, warto uwzględnić dystans pomiędzy jego podstawą a miejscem wykonywania prac dźwigowych. Ważne, aby zasięg żurawia obejmował w miarę możliwości całą przestrzeń realizacji inwestycji.
Rodzaje żurawi budowlanych
Żuraw wieżowy - to dźwignica, która składa się z pionowego masztu i poziomego wysięgnika. Urządzenia te dzielą się na górnoobrotowe, w których mechanizm jest usytuowany na górze, dzięki czemu obraca się jedynie sam wysięgnik i na dolnoobrotowe, w których mechanizm jest umieszczony na dole, dzięki czemu obraca się wysięgnik wraz z całą kolumną (masztem). Żuraw wieżowy wykorzystywany jest najczęściej w budownictwie wielkopowierzchniowym i przemysłowym, a także do przenoszenia ciężkich ładunków na niewielkie odległości.
Żuraw samochodowy - jest to urządzenie charakteryzujące się mniejszym udźwigiem i zasięgiem, ale za to dużą mobilnością. Żuraw samochodowy sprawdzi się wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z niewielką przestrzenią, lub też na placach budowy, na których montaż tradycyjnych żurawi byłby zbyt kosztowny i czasochłonny.
Żuraw gąsienicowy - to urządzenie, które charakteryzuje się dużą mobilnością. Napęd gąsienicowy zapewnia doskonałą przyczepność w trudnym i grząskim terenie, a także minimalny promień skrętu, co ma istotne znaczenie zwłaszcza na niewielkich placach budów. Żuraw gąsienicowy wyróżnia się też wysoką precyzją pracy, w związku z czym wykorzystuje się go w budownictwie, energetyce i przy budowie tuneli.
Żuraw pływający - jest to specjalistyczna jednostka pływająca, która składa się z dźwignicy i specjalnego, stalowego pontonu. Urządzenie wykorzystywane jest przede wszystkim do pracy w stoczniach, na otwartym morzu, a także w kanałach portowych. Oprócz nich używa się również żurawi stoczniowych i portowych, ale są one umieszczone na stabilnym gruncie.
Technologie w nowoczesnych żurawiach
W nowoczesnych żurawiach stosuje się szereg nowatorskich technologii, których zadaniem jest:
zwiększenie efektywności pracy,
ograniczenie hałasu,
poprawy bezpieczeństwa.
Jednym z rozwiązań wprowadzanych przez polskich producentów jest zastosowanie innowacyjnych układów napędowych (m.in. dla mechanizmu obrotowego, wciągarki itd.). Poza tym nowoczesne technologie w żurawiach pozwalają wykorzystywać zaawansowane algorytmy, za pomocą których można szybko i automatycznie zrealizować wszystkie funkcje bezpieczeństwa (w tym awaryjnego zatrzymania).
W nowoczesnych żurawiach montuje się silniki bez systemu chłodzenia aktywnego. Implementacja układów napędowych PM z wbudowanymi magnesami trwałymi pozwala uprościć schemat podłączeń napędów i zminimalizować opóźnienia wynikające z ich obsługi. Co więcej, wykorzystanie serwomechanizmów pozwala szybciej opanować napęd obrotu w żurawiu i to nawet w przypadku dużej prędkości wiatru.
Nowe technologie w żurawiach to przede wszystkim:
wysoki moment rozruchowy przy jednoczesnym ograniczeniu wartości prądu rozruchowego,
możliwość zmiany kierunku obrotu bez konieczności zamykania hamulca, co przekłada się na precyzję podczas pracy,
ograniczone zużycie hamulca, który zamyka się przy prędkości zerowej.
Warto również dodać, że wprowadzone innowacje pozwoliły ograniczyć hałas emitowany przez dźwignicę. Brak wspomnianych wentylatorów pozwala ograniczyć hałas w pobliżu biur lub budynków mieszkalnych.
Bezpieczeństwo pracy z żurawiami
Wybierając konkretny rodzaj żurawia, warto zwrócić uwagę na warunki miejscowe, a także na rozwiązania techniczne, od których zależy bezpieczeństwo przy pracy z żurawiem.
Należą do nich:
przeciwwagi, które stosuje się głównie po to, aby zwiększyć stabilność dźwignicy w warunkach znacznego obciążenia wiatrem; należy pamiętać, by każda z przeciwwag była wyposażona w mechanizmy zapobiegające jej wywróceniu się,
stosowne dla danego żurawia blokady i zabezpieczenia, które zapobiegają niekontrolowanemu przesunięciu się żurawia, jeśli ten zostanie obciążony oddziaływaniem wiatru,
zwiatrowanie, które polega na odblokowaniu hamulca odpowiedzialnego za obrót wysięgnika tak, aby ten ustawił się tyłem do wiatru i tym samym ograniczył siły oddziałujące na niego na skutek bocznych podmuchów.
W żurawiach często wykorzystuje się nowoczesne systemy chroniące układ przed przeciążeniem. System ten składa się ze specjalnego mechanizmu uwalniającego linę, urządzenia pomiarowego i komputera, który zarządza całością. Układ ten wykrywa wszelkie przeciążenia, które natychmiastowo doprowadzają do zwolnienia lin, na których zamocowany jest transportowany ładunek. Z takich rozwiązań korzysta się np. w portach przeładunkowych, gdzie istnieje możliwość zakleszczenia kontenera i doprowadzenia do przeciążenia żurawia. W tym systemie bezpieczeństwo przy pracy z żurawiem wynika z faktu, że czas reakcji układu to zaledwie kilka milisekund.
Jak dokonać świadomego wyboru żurawia budowlanego?
Reasumując, chcąc wybrać odpowiedni sprzęt dla swojej inwestycji, należy przede wszystkim uwzględnić parametry techniczne żurawia, a następnie przeanalizować, jakie systemy bezpieczeństwa i innowacje technologiczne zostały w nim zaimplementowane.